Opłata kościelna w Niemczech - jakie są stawki i kogo dotyczy obowiązek jej uiszczenia?

Opłata kościelna w Niemczech stanowi temat wzbudzający liczne dyskusje i jest jednym z najbardziej dyskusyjnych obciążeń finansowych w tym państwie. W przypadku osób pracujących na podstawie umowy o pracę lub prowadzących własną firmę, które są członkami zarejestrowanych wspólnot religijnych, występuje obowiązek opłacania specjalnego podatku na rzecz instytucji kościelnych. W poniższym artykule szczegółowo omówimy zasady dotyczące Kirchensteuer, co pozwoli Ci zrozumieć, czy również podlegasz obowiązkowi płacenia opłaty kościelnej w Niemczech.

Obowiązek opłacania podatku kościelnego – kto jest zobowiązany?

Mimo że niemiecka ustawa zasadnicza przewiduje separację kościoła od państwa, to jednak opłata kościelna jest inkasowana przez indywidualne urzędy skarbowe landów. Tę formę wsparcia finansowego mogą wykorzystać zarejestrowane wspólnoty religijne posiadające osobowość prawną na terenie Niemiec. Nie wszystkie jednak wybierają tę opcję – Kirchensteuer obowiązuje nas tylko, gdy należymy do wyznania, które optuje za tym rozwiązaniem. Obejmuje to wiele z najczęściej wyznawanych religii w Niemczech, takich jak Kościół katolicki, Kościół ewangelicki oraz społeczności żydowskie.

W odniesieniu do pracowników zatrudnionych, opłata kościelna jest odliczana wprost od pensji przez pracodawcę, podobnie jak podatek dochodowy, składka solidarnościowa oraz ubezpieczenie społeczne. Natomiast przedsiębiorcy prowadzący własną działalność muszą sami dokonywać wpłat zaliczek, co zazwyczaj ma miejsce co kwartał.

Jaką wysokość ma podatek kościelny w Niemczech?

Kwota podatku kościelnego różni się w zależności od landu i wynosi 8% (Bawaria i Badenia-Wirtembergia) lub 9% (inne landy). Stawka ta jest określana na podstawie adresu zakładu pracy, a nie rezydencji podatnika.

Osoba samotna, zaliczona do I klasy podatkowej, mająca miesięczne przychody w wysokości 2000 euro, zapłaci zatem około 15 euro miesięcznie na podatek kościelny, podczas gdy przy dochodzie 3000 euro opłata wyniesie już 36 euro miesięcznie. Oznacza to, że osoba zarabiająca 25 tys. euro rocznie przekaże na potrzeby Kościoła niemal 370 euro rocznie, a przy dochodach brutto 70 000 euro, suma zaliczek może osiągnąć nawet 1500 euro. Jest to znacząca suma, dlatego warto zbadać, jak są wykorzystywane te fundusze.

Niemiecki podatek kościelny – jakie są jego przeznaczenia?

Katolickie i protestanckie kościoły w Niemczech zrzeszają ponad 41 milionów wiernych. Co roku przekazują one ponad 10 miliardów euro na rzecz tych dwóch organizacji. Z podatku kościelnego zrezygnowały jednak dwie duża wspólnoty – muzułmańska z ponad czterema milionami wiernych oraz prawosławna.

Dokąd dokładnie trafiają środki z podatku kościelnego? 

W każdej diecezji o budżecie i rozmieszczeniu dochodów decyduje Kirchensteuerrat (rada ds. podatku kościelnego). Głównie finansowane są z tego działalności duszpasterskie, czyli płace dla personelu. Znacząca część środków jest również przeznaczana na konserwację budynków sakralnych oraz placówek edukacyjnych, takich jak szkoły, seminaria duchowne, akademie czy instytucje społeczne.

Dzięki temu opodatkowaniu, wszelkie usługi duchowne, w tym sakramenty takie jak chrzest, małżeństwo czy ceremonie pogrzebowe, są zazwyczaj bezpłatne w Niemczech.

Obowiązek płacenia podatku kościelnego w Niemczech dotyczy Polaków - czy istnieje taka konieczność?

Każda osoba pracująca czy też prowadząca własny biznes na terenie Niemiec, zobowiązana jest do uiszczania tzw. Kirchensteuer. Kwestia narodowości nie jest tu rozstrzygająca, co oznacza, że również Polacy, którzy tam pracują, zobowiązani są do regularnych zaliczek z każdej otrzymanej wypłaty, które są przekazywane do Niemieckiego Urzędu Podatkowego.

Zgłoszenie się jako osoba niewierząca w trakcie procesu meldunkowego czy rejestracji w urzędzie podatkowym nie zwalnia z tego obowiązku. Jeśli w dokumentach kościelnych jakiegokolwiek kraju jesteśmy zapisani jako członkowie, należy zgłosić przynależność wyznaniową, co wiąże się z obowiązkiem płacenia podatku kościelnego w Niemczech. Ukrywanie tej informacji może prowadzić do poważnych konsekwencji finansowych - w przypadku wykrycia, urząd ma prawo żądać uregulowania zaległych płatności, włączając w to odsetki.

Podatek kościelny w Niemczech: Jak zrezygnować z członkostwa w Kościele

Mimo braku regularnej praktyki religijnej jako katolik czy protestant, nadal podlegamy obowiązkowi opłat. Aby uniknąć podatku kościelnego w Niemczech, konieczne jest formalne złożenie rezygnacji z członkostwa w Kościele. Aby to zrobić, musisz złożyć specjalne oświadczenie w Urzędzie Stanu Cywilnego, co wiąże się z opłatą w wysokości około 60 euro (chociaż w Brandenburgii jest to darmowe). Nie jest wymagane podawanie przyczyn; potrzebujesz tylko dowodu tożsamości i, w niektórych regionach, Familienbuch (dokument zawierający informacje o małżeństwie, urodzeniu, dzieciach, chrzcie itd.).

Po zatwierdzeniu wniosku, Kościół ma obowiązek przekazać odpowiednie informacje do urzędu skarbowego - warto upewnić się, że ten krok został wykonany, ponieważ bywa on czasem pomijany.

Warto również pamiętać, że rezygnacja z członkostwa w Kościele może wpłynąć na sposób rozliczenia podatków w przypadku związków partnerskich lub małżeńskich. Kiedy rozliczasz się razem, Twój partner może być zobowiązany do zapłacenia wyższego podatku. W takiej sytuacji może zostać nałożony dodatkowy podatek kościelny (Besonderes Kirchgeld), który jest stosowany w przypadku wspólnych rozliczeń, gdy jeden z partnerów jest członkiem wspólnoty religijnej, która pobiera Kirchensteuer. Dodatkowa opłata będzie naliczana, jeśli udział zarabiającego członka Kościoła w dochodach rodziny wynosi do 35%, a druga strona wnosi co najmniej 65%.

Formalna rezygnacja z Kościoła w Niemczech nie jest skomplikowana, ale należy być świadomym, że jest to decyzja o poważnych implikacjach - nie chodzi tylko o uniknięcie podatku, ale także o opuszczenie wspólnoty religijnej. Może to ograniczyć możliwość zawarcia małżeństwa lub pogrzebu zgodnie z praktykami danej religii.

Zwrot podatku kościelnego w Niemczech

Podatek kościelny można zaliczyć do tzw. wydatków specjalnych (Sonderausgaben), co oznacza, że można go odliczyć od rocznego dochodu podatkowego. To z kolei pozwala na obniżenie całkowitego dochodu podlegającego opodatkowaniu.

Jeśli chcesz maksymalizować swój zwrot podatku z Niemiec, rozważ skorzystanie z usług profesjonalnego doradcy podatkowego. Możemy pomóc Ci w przygotowaniu wniosków, formularzy, zebraniu niezbędnych dokumentów i reprezentować Cię przed urzędem skarbowym. Zachęcamy do skorzystania z usług Podatkimeritum - zajmiemy się Twoją sprawą od A do Z. Zapraszamy!

Średnia ocena: 4.8/5.0
Na podstawie: 8 opinii