MINIJOB w Niemczech 2024: Zarabiaj do 538 euro bez podatku

Kelnerzy, pomoce domowe czy opiekunki do dzieci - minipracownicy stanowią bardzo dużą część populacji pracującej w Niemczech. Mini-pracownicy to pracownicy, którzy wykonują różnorodne zadania w firmach, stowarzyszeniach, organizacjach i prywatnych gospodarstwach domowych. Według Federalnej Agencji Pracy, w Niemczech jest ponad 7,3 miliona tych marginalnie opłacanych pracowników (stan na 2022 r.). Mogą to być studenci, emeryci lub mini-pracownicy w prywatnych gospodarstwach domowych, ale także pracownicy, którzy chcą zarobić dodatkowe pieniądze w niepełnym wymiarze godzin oprócz swojej głównej pracy. Czy Ty również chcesz zasilić swoje konto dodatkową pracą? W takim razie powinieneś przestrzegać kilku ważnych zasad. 

Czym jest Minijob?

Mini-job to tak zwane zatrudnienie marginalne (§ 8 SGB IV), w przypadku którego nie trzeba płacić podatku dochodowego ani składek na ubezpieczenie na wypadek bezrobocia, ustawowe ubezpieczenie zdrowotne i ubezpieczenie na wypadek długotrwałej opieki (§ 7 SGB V). Z reguły wynagrodzenie brutto jest przelewane na konto jako wynagrodzenie netto. To sprawia, że mini-praca jest atrakcyjna, jeśli chcesz zarobić dodatkowe pieniądze.

Jednak wynagrodzenie brutto jest wynagrodzeniem netto tylko wtedy, gdy od 2024 r. nie zarabiasz więcej niż 538 euro miesięcznie jako mini-pracownik (do końca 2023 r. było to 520 euro). Jest to górny limit zarobków dla mini-jobs. Jeśli zarabiasz więcej, pracujesz albo w tak zwanej mini-job z przesuwaną strefą, albo w normalnej pracy z pełnym obowiązkiem podatkowym i ubezpieczeniem społecznym.

W przypadku minijob rozróżnia się pracę w sektorze komercyjnym i minijob w prywatnym gospodarstwie domowym. Zasadniczo te same zasady mają zastosowanie do tak zwanych pomocy domowych, jak w przypadku komercyjnych mini-prac - tylko składki pracodawcy są niższe.

Oprócz tych dwóch rodzajów minijob istnieją również prace krótkoterminowe. W ich przypadku obowiązują jednak inne zasady. 

Oprócz minijob i zatrudnienia krótkoterminowego, studenci mają również możliwość zatrudnienia jako pracujący student. 

Czy płaca minimalna ma również zastosowanie do mini-job?

Tak, wraz z wprowadzeniem ustawy o płacy minimalnej w 2015 r., ma ona również zastosowanie do mini-pracy i zatrudnienia krótkoterminowego.

Ustawowa płaca minimalna jest regularnie dostosowywana w oparciu o propozycje Komisji Płac Minimalnych. Ważne: Próg mini-job jest teraz powiązany z płacą minimalną. Jeśli płaca minimalna wzrośnie, limit ten również wzrośnie. W 2023 r. płaca minimalna wynosiła 12 euro, a od 1 stycznia 2024 r. wzrośnie do 12,41 euro. Limit dla mini-job wzrośnie odpowiednio z 520 euro do 538 euro. Przez wiele lat limit ten wynosił  450 euro, dlatego też miniprace były często określane jako prace za 450 euro. Ze względu na opisane powyżej powiązanie, limit będzie się teraz regularnie zmieniał, następnym razem w styczniu 2025 r. do 556 euro. 

Z drugiej strony, nie ma czegoś takiego jak maksymalne wynagrodzenie za mini-pracę. Pracodawca może również wypłacać bardzo hojną stawkę godzinową. Jedynym decydującym o podatku i składkach czynnikiem jest to, że od 2024 r. nie otrzymasz więcej niż 538 euro (wcześniej 520 euro) miesięcznie.

Dlaczego limit wynosi 538 euro?

Jak już wspomniano, limit dla minijob zależy bezpośrednio od poziomu ustawowej płacy minimalnej. Obowiązuje następująca zasada: Dziesięć godzin pracy tygodniowo przy aktualnej płacy minimalnej stanowi podstawę limitu. Ponieważ miesiąc nie ma czterech tygodni, w 2023 r. oczekuje się średnio około 43,33 godzin pracy miesięcznie, co odpowiada 520 euro. Ponieważ płaca minimalna wzrośnie do 12,41 euro od 2024 r., a limit mini-job do 538 euro, liczba możliwych godzin pracy wzrośnie, ale tylko nieznacznie, do 43,35 godzin. 

Dla niektórych mini-pracowników limit ten zostanie z kolei zaktualizowany, co da 6 240 euro w 2023 roku. Wynika to z faktu, że możesz zarobić tylko 120 euro w jednym miesiącu, 920 euro w następnym, a następnie 520 euro ponownie. Średnio nie przekroczyłeś limitu zarobków i nadal będziesz klasyfikowany jako mini-pracownik. Jest to jednak możliwe tylko wtedy, gdy byłeś zatrudniony jako mini-jobber przez dwanaście kolejnych miesięcy. Wykorzystywana jest również średnia z trzech miesięcy. W 2024 r. obliczenia będą przebiegać w ten sam sposób, a roczna kwota wyniesie wówczas 6 456 euro.

Jeśli przekroczysz miesięczny próg dochodu przez więcej niż trzy miesiące w ciągu danego roku, nie jesteś już zatrudniony marginalnie. Uwaga: Twój dochód obejmuje również jednorazowe płatności, takie jak premie wakacyjne lub świąteczne - tj. płatności, które z pewnością są dokonywane raz w roku.

Jeśli pomimo wszystkich wyjątków przekroczysz limit zarobków i chcesz pozostać mini-jobberem, rozwiązanie jest proste: musisz zmniejszyć liczbę godzin pracy w porozumieniu z pracodawcą.

Jak regulowane są godziny pracy w przypadku minijob?

Nie ma ustalonego minimalnego czasu pracy dla minijob. Istnieje jednak maksymalny czas pracy. Ponieważ jeśli pracujesz zbyt wiele godzin, automatycznie ponownie przekraczasz limit zarobków. Maksymalny czas pracy jest zatem logicznie określony przez wysokość wynagrodzenia godzinowego. Na przykład, jeśli masz stawkę godzinową w wysokości 20 euro, mogłeś pracować maksymalnie 26 godzin miesięcznie w 2023 roku. 

Pracodawcy muszą prowadzić szczegółową ewidencję godzin przepracowanych przez minipracowników. Wyjątek dotyczy jedynie pracy w prywatnym gospodarstwie domowym i zatrudniania bliskich członków rodziny - w ich przypadku nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji.

Problemy z pracą na wezwanie

Szczególną cechą prawa pracy jest praca na wezwanie. Oznacza to, że pracownik wykonuje swoją pracę w zależności od obciążenia pracą; pracodawca jednostronnie określa, kiedy pracownik powinien przepracować swoje godziny. Jeśli w umowie o pracę nie uzgodniono stałej liczby godzin, zastosowanie ma "domniemanie prawne". Zgodnie z ustawą o zatrudnieniu w niepełnym wymiarze godzin i na czas określony, godziny pracy w wymiarze 20 godzin uznaje się za uzgodnione, jeśli nie określono tygodniowego czasu pracy (§ 12 ust. 1 zdanie 3 TzBfG).

Dla mini-jobberów oznacza to przekroczenie limitu 538 euro. Ponieważ nawet jeśli otrzymują tylko płacę minimalną, mają prawo do ponad 960 euro miesięcznie. Oznacza to jednak, że nie są już zatrudnieni marginalnie. Praca zaczyna podlegać składkom na ubezpieczenie społeczne. Dzieje się to bez świadomości lub intencji którejkolwiek ze stron umowy.

Co to jest zatrudnienie krótkoterminowe?

Jeśli zatrudnienie jest ograniczone z góry do trzech miesięcy lub 70 dni roboczych w ciągu roku kalendarzowego i nie jest wykonywane zawodowo, wówczas uznaje się je za zatrudnienie krótkoterminowe. Dotyczy to przede wszystkim wakacji letnich lub semestralnych uczniów, studentów lub pracowników żniwnych. Zasadniczo zarobki nie mają znaczenia.

W przeciwieństwie do mini-job (2024: 538 euro, 2023: 520 euro), zatrudnienie krótkoterminowe jest zwolnione ze składek na ubezpieczenie społeczne zarówno dla pracodawcy, jak i pracownika. Dotyczy to ubezpieczenia emerytalnego, zdrowotnego, opieki długoterminowej i ubezpieczenia na wypadek bezrobocia.

Pracodawca komercyjny musi zarejestrować swoich pracowników do ubezpieczenia wypadkowego i opłacać określone składki.

Istnieją dwie opcje opodatkowania zatrudnienia krótkoterminowego:

• indywidualnie według klasy podatkowej pracownika tymczasowego lub
•  zryczałtowany 25-procentowy podatek od wynagrodzeń plus zryczałtowany podatek kościelny, jeśli ma zastosowanie.

Jakie zasady obowiązują, jeśli mam kilka mini-prac?

Jeśli masz kilka mini-prac u różnych pracodawców, dochód z tych prac musi być zawsze sumowany. Jeśli łączny dochód przekracza 538 euro miesięcznie , wszystkie prace w niepełnym wymiarze godzin podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu, opiece długoterminowej, ubezpieczeniu emerytalnemu i ubezpieczeniu na wypadek bezrobocia.

Mini-praca jako zajęcie dodatkowe

Jeśli masz pracę w niepełnym wymiarze godzin obok głównej pracy, która podlega składkom na ubezpieczenie społeczne, praca w niepełnym wymiarze godzin pozostaje zwolniona ze składek na ubezpieczenie społeczne. Jeśli rozpoczniesz również inną mini-pracę, będziesz podlegać składkom na ubezpieczenie społeczne za drugą mini-pracę.

Jeśli główna praca jest zwolniona ze składek na ubezpieczenie społeczne, na przykład dlatego, że jesteś urzędnikiem służby cywilnej, druga i wszystkie inne prace zostaną zsumowane. Jeśli przekroczysz limit dochodu w wysokości 538 euro, będziesz podlegać ubezpieczeniu emerytalnemu i ubezpieczeniu na wypadek bezrobocia, każde z osobna. Natomiast obie prace pozostają zwolnione z ubezpieczenia zdrowotnego i opieki długoterminowej.

Mini-praca jako dodatkowe zatrudnienie u tego samego pracodawcy

Kilka miejsc pracy u tego samego pracodawcy jest uważanych za jedną jednostkę w świetle prawa ubezpieczeń społecznych. Rodzaj zatrudnienia wykonywanego w każdym przypadku nie ma znaczenia. W takim przypadku podlegałbyś również składkom na ubezpieczenie społeczne w swojej mini-pracy. Sytuacja wygląda inaczej, jeśli pracujesz dla spółki zależnej swojego pracodawcy w ramach mini-zatrudnienia. Ma to zastosowanie nawet wtedy, gdy są one ze sobą ściśle powiązane pod względem organizacyjnym i ekonomicznym.

Co dotyczy mini-jobs i ubezpieczenia emerytalnego?

Od 2013 r. wszyscy minipracownicy podlegają obowiązkowemu ubezpieczeniu w ramach ustawowego systemu ubezpieczeń emerytalnych. Pracownik nie płaci jednak pełnej składki pracowniczej w wysokości 9,3%, a jedynie jej obniżoną część w wysokości 3,6%. Twój pracodawca płaci pozostałe 5,7% plus swój własny udział w wysokości 9,3%.

Konkretnie oznacza to, że z 520 euro brutto w 2023 r. otrzymywałeś 501,28 euro miesięcznie. Jeśli zarabiasz maksymalnie 538 euro od stycznia 2024 r., na Twoje konto trafi 518,63 euro.

Jeśli jednak pracujesz w prywatnym gospodarstwie domowym, pracownicy muszą zapłacić 13,6% jako własną składkę za pełną składkę, ponieważ pracodawca płaci tylko ryczałt w wysokości 5%.

Zwolnienie z obowiązkowego ubezpieczenia emerytalnego

Być może zastanawiasz się teraz, dlaczego na początku tekstu napisaliśmy, że brutto równa się netto dla mini-job? Powód: masz możliwość zwolnienia się z obowiązku ubezpieczenia emerytalnego w przypadku mini-job. Możesz to zrobić, składając nieformalny pisemny wniosek do swojego pracodawcy. Następnie pracodawca przesyła powiadomienie do centrum mini-job. Jeśli centrum nie wyrazi sprzeciwu w ciągu jednego miesiąca, wniosek uznaje się za zatwierdzony (§ 6 ust. 1b, 3 i 4 SGB VI).

Mini-job i ubezpieczenie zdrowotne?

W przypadku mini-job pracodawca płaci 13 % jako składkę na ubezpieczenie zdrowotne do Knappschaft-Bahn-See. Zryczałtowane składki na ubezpieczenie zdrowotne odprowadzane przez pracodawcę nie tworzą jednak odrębnego stosunku ubezpieczenia zdrowotnego.

Nie możesz ubiegać się o żadne świadczenia z tego tytułu, ponieważ zryczałtowane składki są odprowadzane do ogólnej kasy chorych. Musisz zatem wykupić dobrowolne ustawowe lub prywatne ubezpieczenie zdrowotne, jeśli nie jesteś jeszcze objęty głównym ubezpieczeniem w miejscu pracy lub ubezpieczeniem rodzinnym.

Jeśli jesteś ubezpieczony prywatnie od samego początku, Twój pracodawca nie musi płacić zryczałtowanej składki.

Pracodawca musi teraz wiedzieć o ubezpieczeniu zdrowotnym. Elektroniczne zaświadczenie o niezdolności do pracy (eAU) jest obowiązkowe od lipca 2022 roku. Pracodawcy muszą zatem wiedzieć, u kogo mini-pracownik ma ubezpieczenie zdrowotne. Tylko wtedy mogą pobrać eAU w przypadku choroby.

Brak ubezpieczenia zdrowotnego dla uchodźców

Jeśli uchodźcy mają pozwolenie na pracę, mogą wykonywać mini-pracę. Pracodawcy nie muszą płacić zryczałtowanej składki na ubezpieczenie zdrowotne, ponieważ uchodźcy nie są objęci ustawowym ubezpieczeniem zdrowotnym. Pracodawca oszczędza zatem 13 procent na składce. Wyjątek od tej zasady dotyczy uchodźców z Ukrainy.

Ubezpieczenie wypadkowe jest obowiązkowe

Ubezpieczenie wypadkowe chroni pracodawców przed roszczeniami ze strony ich mini-pracowników z tytułu wypadku przy pracy, wypadku w drodze do pracy lub choroby zawodowej. Pracodawcy w sektorze komercyjnym muszą zarejestrować swoich mini-pracowników w ustawowym systemie ubezpieczeń wypadkowych. Tylko oni opłacają składki na ubezpieczenie. W zależności od branży, za ubezpieczenie wypadkowe odpowiada konkretny ubezpieczyciel. Stawki składek są różne i wynoszą średnio około 1,3%. 

Minijob w prywatnych gospodarstwach domowych

Mini-praca w prywatnych gospodarstwach domowych jest szczególną formą marginalnego zatrudnienia i jest szczególnie faworyzowana przez ustawodawcę (§ 8a SGB IV). Z jednej strony pracodawca płaci niższe zryczałtowane składki niż w przypadku komercyjnych miniprac - wynoszą one mniej niż 15%.

Po drugie, ustawodawca wprowadził specjalną ulgę podatkową dla pomocy domowej w przypadku minipracy w prywatnych gospodarstwach domowych. Pozwala to pracodawcy na odliczenie 20% poniesionych kosztów od zobowiązania podatkowego każdego roku. Wynosi to średnio 42,50 euro miesięcznie. O ulgę podatkową można ubiegać się w zeznaniu podatkowym w załączniku "Wydatki związane z gospodarstwem domowym".

Zarejestruj mini-pracę

Warunkiem uzyskania zwrotu podatku jest zarejestrowanie pomocy domowej przez pracodawcę w Minijob Centre. Można to zrobić w sposób niebiurokratyczny, korzystając z procedury czeku domowego. Za jej pomocą można również łatwo zgłaszać zmiany, na przykład wysokości wynagrodzenia, adresu lub danych konta.

Korzyść podatkową można bardzo szybko obliczyć za pomocą kalkulatora czeków na gospodarstwo domowe w Minijob Centre. Zwykle jest ona wyższa niż płacone podatki. 

Każdy, kto nie zarejestruje swojego marginalnego zatrudnienia w prywatnym gospodarstwie domowym, popełnia wykroczenie administracyjne, które podlega karze grzywny w wysokości 5000 euro. Ponadto istnieje ryzyko regresu ze strony stowarzyszenia ubezpieczeń od odpowiedzialności cywilnej pracodawców w razie wypadku w gospodarstwie domowym.

Uwaga: Od 2022 r. wszyscy pracodawcy muszą informować Minijob Centre o numerze identyfikacji podatkowej swoich mini-pracowników oraz o tym, w jaki sposób są objęci ubezpieczeniem zdrowotnym, gdy zatrudniają kogoś nowego. Więcej informacji można uzyskać w Minijob Centre.

W jaki sposób jesteś chroniony przez prawo pracy?

Jeśli masz mini-pracę, jesteś uważany za pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze godzin na mocy ustawy o zatrudnieniu w niepełnym wymiarze godzin i na czas określony. Zasadniczo masz takie same prawa jak pracownicy pełnoetatowi: ciągłość wypłaty wynagrodzenia w przypadku choroby, na przykład, ale także płatny urlop. W przypadku zwolnienia obowiązują również ustawowe okresy wypowiedzenia. Jako pracownik tymczasowy możesz uzgodnić z pracodawcą krótszy okres wypowiedzenia przez pierwsze trzy miesiące.

Jeśli pracodawca odmówi ci tych uprawnień, powinieneś porozmawiać ze swoim bezpośrednim przełożonym lub działem HR i zażądać swoich praw.

Jeśli stracisz mini-pracę, nie otrzymasz zasiłku dla bezrobotnych.

Średnia ocena: 4.6/5.0
Na podstawie: 11 opinii